FILM
Szanowni Państwo,
poniżej zamieszczam szczegółowe instrukcje dot. przygotowania się do zajęć wraz z aktualną literaturą, którą niekiedy udostępniam też w postaci skanów.
Hasło do folderu: KINO2222
Przydatne mogą okazać się dwie strony internetowe:
http://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl
http://akademiapolskiegofilmu.pl/pl/
Wszystkie filmy, o jakich będziemy rozmawiać podczas zajęć znajdą Państwo na YouTube lub w repozytorium FN. Są to:
„Kultura pruska”, prem. 1908
„Dla Ciebie, Polsko”, reż. A. Bednarczyk, prem. 25.06.1920
"Na Sybir", reż. H. Szaro, prem. 1930
"Dziesięciu z Pawiaka", reż. R. Ordyński, prem. 1931
"Księżna Łowicka", reż. J. Warecki, M. Krawicz, prod. 1932
"Młody las",reż. J. Lejtes, prem. 1934
"Róża", reż. J. Lejtes, prem. 1936
"Trędowata", reż. J. Gardan, prem. 1936
"Gehenna", reż. M. Waszyński, prem. 1938
"Wrzos", reż, J. Gardan, prem. 1938
"Czy Lucyna to dziewczyna?", reż. J. Gardan, prem. 1934
"Dwie Joasie", reż. M. Krawicz, prem. 1935
"Jadzia", reż. M. Krawicz, prem. 1936
"Pani minister tańczy", reż. J. Gardan, prem. 1937
"Zapomniana melodia", reż. K. Tom, J. Fethke, prem. 1938
"Strachy", reż. E. Cekalski i K. Szołowski, prem. 1938,
„Przygoda na Mariensztacie”, reż L. Buczkowski, prem. 1953.
25 II 2019 r.
O sile filmowego obrazu
Wszystkich Państwa proszę o lekturę:
Bolesław Matuszewski, Nowe źródło historii [w:] Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008, s.19-24 lub Bolesław Matuszewski i jego pionierska myśl filmowa (dokumenty i wstępne komentarze), tł. Z. Czeczot-Gawrak, Warszawa 1980. (SKAN PODPIĘTY)
4 III 2019 r.
Historia, historycy i film czyli czym jest i czym być może film w badaniu historycznym.
Prosze wszystkich o lekturę:
W. Olejniczak-Szukała, Film fabularny jako źródło historyczne, [w:] Media audiowizualne w warsztacie historyka, red. D. Skotarczyk, Poznań 2008, s. 25-52. (SKAN PODPIĘTY)
B. Hendrykowski, Film jako źródło historyczne, Poznań 2000, s. 44-47. (SKAN PODPIĘTY)
Studentów historii proszę dodatkowo o lekturę:
P. Witek, Kultura-film-historia. Metodologiczne problemy doświadczenia audiowizualnego, Lublin 2005, roz. IV: Film w funkcji historiografii.
Studentów innych kierunków proszę dodatkowo o lekturę:
J. Staiger, W stronę historyczno-materialistycznych badań nad recepcją filmu, [w:] Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa 2008, s. 131-185.
11 III 2019 r.
Społeczno-kulturowe funkcje filmu przed I wojną światową.
Proszę wszystkich o poszukanie reklam kin w prasie warszawskiej z lat 1908-1914 oraz o lekturę:
M. Hendrykowska, Kinematograf na przełomie stuleci – w poszukiwaniu formuły rozwoju. Kilka uwag o filmie na ziemiach polskich przed rokiem 1908 [w:] Kultura filmowa do 1939, red. J. Lemann-Zajicek, Łódź 2003, s. 9-34. (SKAN PODPIĘTY)
Poza tym 1/3 grupy proszę o przejrzenie książki:
H. Krajewska, Życie filmowe Łodzi w latach 1896-1939, Warszawa 1992
Kolejną 1/3 grupy proszę o przejrzenie książki:
K. Kluczwajd, Toruńskie teatry świetlne czyli kina, wytwórczość filmowa i miejscowe gwiazdy 1896-1939. O kulturze czasu wolnego dawnych torunian, Toruń 2013
I ostatnią 1/3 grupy o przejrzenie książki:
A. Dębski, Historia kina we Wrocławiu w latach 1896-1918, Wrocław 2009
18 – 25 III 2019 r.
Kino i film w I wojnie światowej.
Proszę wszystkich o obejrzenie trzech filmów:
„Kultura pruska”, prem. 1908
"Dla Ciebie Polsko", prem. 1920
„Cud nad Wisłą", prem. 1921
Proszę też o lekturę:
M. Hendrykowska, M. Hendrykowski, Pierwszy polski film fabularny. Les Martyrs de la Pologne – Pruska kultura (1908), „Kwartalnik filmowy” 2009, nr 67-68, s. 212-229. (SKAN PODPIĘTY)
B. Braun, Film niemiecki w walce o polskie serca w czasie pierwszej wojny światowej [w:] W drodze do sąsiada. Polsko-niemieckie spotkania filmowe, red. A. Dębski i A. Gwóźdż, Wrocław 2013, s. 239-259 (SKAN PODPIĘTY), ale książka aż w 3 egzemplarzach dostępna jest w BUW).
M. Guzek, Co wspólnego z wojną ma kinematograf? Kultura filmowa na ziemiach polskich w latach 1914-1918, Bydgoszcz 2014 (SKAN PODPIĘTY - przepraszam, ale nieco nieczytelny)
1 IV 2019 r.
Udźwiękowienie polskiego filmu.
Proszę o obejrzenie dwóch filmów:
"Na Sybir", prem. 31.10.1930, reż. H. Szaro
"Dziesięciu z Pawiaka", prem. 19.09.1931, reż. R. Ordyński
Interesuje nas, co słychać (i czego, kogo nie słychać w obu filmach).
Proszę także o lekturę:
1) dwóch artykułów Stefanii Zahorskiej z "Wiadomości Literackich" (dostępne w Małopolskiej Bibliotece Cyfrowej):
S. Zahorska, Sprawy i sprawki XI muzy, "Wiadomości Literackie" 1930, nr 45 z 9 XI, s.1
S. Zahorska, Sprawy XI muzy, "Wiadomości Literackie" 1930, nr 51/52 z 28 XII, s. 6.
2) wywiadu z Tadeuszem Peiperem (SKAN PODPIĘTY)
3) fragmentu książki T. Lubelskiego, Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Chrzanów 2008, s. 74-79 ("Opóźniony przełom dźwiękowy").
8 – 15 IV 2019 r.
Oczekiwania wobec filmu historycznego w Polsce lat 30-tych XX w.
Proszę o obejrzenie "Księżnej Łowickiej", prem. 9.09.1932, reż. J. Warecki, J. Krawicz, ale dyskutować będziemy nie tylko o tym filmie, ale także o tych z poprzednich zajęć.
Na pierwszych zajęciach porozmawiamy o zgodności fabuły z wiedzą o wydarzeniach historycznych, o których opowiadają oraz o uwarunkowaniach produkcji filmowej w II RP.
Dlatego też proszę dodatkowo o lekturę:
A. J. Budzyński, Dziesięciu z Pawiaka, „Kwartalnik Historyczny” 1986, nr 3, s. 709-740
E. Zajicek, Poza ekranem. Polska kinematografia w latach 1896-2005, s. 34-53.
Na drugich zajęciach porozmawiamy o reakcji krytyków i ich oczekiwaniach wobec filmów historycznych.
Do tego potrzebna nam będzie znajomość następujących tekstów:
Fabrykowanie historii. „Dziesięciu z Pawiaka” w kino „Atlantik”, „Robotnik” 1931, nr 341.
A. Słonimski, Dziesięciu z Pawiaka, „Wiadomości Literackie” 1931, nr 40, s. 6.
Z. Podhorska-Okołów, Z życia ekranu, „Bluszcz” 1931, nr 45, s. 13.
„Dziesięciu z Pawiaka”, „Kino dla Wszystkich” 1931, nr 40, s. 4.
Twórcy „Dziesięciu z Pawiaka”, „Kino” 1931, nr 41, s. 6
Niewątpliwie sukces „Dziesięciu z Pawiaka”, „Kino” 1931, nr 43, s. 3.
L. Brun, Księżna Łowicka, "Kino" 1932, nr 39, s.14
S. Zahorska, Jeszcze jeden film "patriotyczny", "Wiadomości Literackie" 1932, nr 44, s. 5.
W. Brumer, O prawdę historyczną w filmie "Księżna Łowicka", "Wiadomości Literackie" 1932, nr 46, s. 6.
29 IV 2019 r.
Ekranizacje literatury pięknej.
Proszę o obejrzenie dwóch filmów:
"Młody las", prod. 1934, reż. J. Lejtes
"Róża", prod. 1936, reż. J. Lejtes
i lekturę:
- fragmentu książki W. Otto, Literatura i film w kulturze polskiej dwudziestolecia międzywojennego, Poznań 2007, s. 86-101 (SKAN PODPIĘTY)
- artykułów prasowych o kryzysie scenariuszowym, wybranych przeze mnie ze zbioru "Mniszkówna... i co dalej w polskim kinie?..." (SKAN PODPIĘTY)
- recenzji "Róży" w "Wiadomościach Literackich" z 1936 r, nr 22, s.5 i "Młodego lasu" w "Wiadomościach Literackich" 1935, nr 4, s. 5.
Proszę też zajrzeć do biogramu reżysera w dowolnym wydaniu encyklopedycznym.
Byłoby doskonale, gdyby ktoś z Państwa znalazł czas na lekturę dzieła J. A. Hertza, Młody las, Warszawa 1916. Dałoby to możliwość porównania perwowzoru literackiego z obrazem filmowym. Rzecz jest dostępna w BUW, ale ze względu na datę wydania - wyłącznie w czytelni.
6 V 2019 r.
Sukces melodramatu.
Proszę o obejrzenie dwóch filmów:
1) "Trędowata", prod. 1936, reż. J. Gardan
2) do wyboru: "Gehenna", prod. 1938, reż. M. Waszyński lub "Wrzos" prod. 1938, reż, J. Gardan
i lekturę:
- dwóch rozdziałów książki A. Madej, Mitologie i konwencje: o polskim kinie fabularnym dwudziestolecia międzywojennego, Kraków 1994, roz. II: Mechanizm i system fikcji filmowej (na przykładzie Trędowatej), roz. III: Aktorstwo filmowe jako środek przekazywania treści kulturowych (SKAN PODPIĘTY)
- kilku wybranych przeze mnie artykułów ze zbioru pt.: Mniszkówna... i co dalej w polskim kinie? (SKAN PODPIĘTY)
- artykułu M. Radkiewicz, Re-wizyjna kinofilia. O kobiecych biografiach w historii kina, w: (Nie)widzialne kobiety kina, pod red. M. Radkiewicz, M. Talarczyk, Kraków 2018 (SKAN PODPIĘTY)
27 V 2019 r.
Płeć, wiek i pochodzenie społeczne - stereotypy w polskiej komedii lat 30-tych XX wieku.
Proszę, by każdy:
1) obejrzał dwa filmy z poniższej listy:
Czy Lucyna to dziewczyna?, prem. 1934, reż. J. Gardan
Pani minister tańczy, prem. 1937, reż. J. Gardan
Jadzia, prem. 1936, reż. M. Krawicz
Zapomniana melodia, prem. 1938, reż. K. Tom, J. Fethke
Dwie Joasie, prem. 1935, reż. M. Krawicz
2) przeczytał artykuł:
K. Kosińskiej, Manewry tożsamościowe. Kobieta jako mężczyzna i mężczyzna jako kobieta w przedwojennym polskim kinie komediowym [w:] Ciało i seksualność w kinie polskim, pod red. S. Jagielskiego i A. Morstin-Popławskiej, Kraków 2009, s. 25-42. (SKAN PODPIĘTY)
Zachęcam też do sprawdzenia, co o komedii miał do powiedzenia prof. Lubelski w swojej książce: T. Lubelski, Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Chrzanów 2008
3 VI 2019 r.
Starania o kino ambitne.
Tym razem proszę o obejrzenie filmu "Strachy", reż. E. Cękalski i K. Szołowski, prem. 1938
i lekturę:
1) artykułów z prasy branżowej dot. warunków tworzenia filmów artystycznych (SKAN „o film artystyczny” PODPIĘTY)
2) artykułów o STARCIE:
L. Armatys, Myśl filmowa i działalność artystyczna Startu (1930-1935), "Kwartalnik Filmowy" 1961, nr 1, s.24-58.
B. Armatys, Dorobek publicystyczny i działalność społeczna Startu (1930-1935), "Kwartalnik Filmowy" 1961, nr 1, s. 4-23.
(SKAN PODPIĘTY - OBA ARTYKUŁY ARMATYSA W JEDNYM PLIKU)
Proszę także sprawdzić jakie zmiany wprowadziła ustawa filmowa z 13 marca 1934 r. Czy zmniejszała ona zależność kinematografii od prawideł wolnego rynku? Mogą Państwo sięgnąć do dowolnego opracowania, ale także przeanalizować samą ustawę (SKAN PODPIETY)
10 VI spotykamy się na podwójnych zajęciach: o 11.30 i o 13.15.
I zajęcia:
Film animowany w dwudziestoleciu międzywojennym
Prowadzący gościnnie: mgr Michał Mróz
Proszę o lekturę trzech tekstów - skany podpięte: Irzykowski, Jewsiewicki i "film na świecie"
II zajęcia:
Kontynuacja czy zmiana? – na przykładzie „Przygody na Mariensztacie” (prod. 1953, reż L. Buczkowski)
Proszę obejrzeć film oraz przeczytać dwa artykuły:
- T. Lubelski, Strategie autorskie w polskim filmie fabularnym lat 1945-1961, Kraków 2000, roz. II „Kino zaraz po wojnie (1945-1949)”, s. 35-53; roz. III “Kino epoki stalinizmu (1950-1955)”, s.91-108; (PLIK PODPIĘTY)
- P. Zwierzchowski, “Przygoda na Mariensztacie”, czyli socrealizm i kultura popularna [w:] Widziane po latach. Analizy i interpretacje filmu polskiego, pod red. M. Hendrykowskiej, Poznań 2000, s.35-44; (albo: P. Zwierzchowski, Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu, Warszawa 2000, roz. I, s.27-54 i fragment roz. V, s.127-134 - PLIK PODPIĘTY).